कोरोना महामारी पश्चात सार्क देशका साहित्यकार तथा संस्कृतिविदहरुको मिलन फोस्वाल साहित्य महोत्सवमा भयो । सार्क देशहरूका लेखकहरूको सङ्गठन “फाउन्डेशन अफ सार्क राइटर्स एण्ड लिटरेचर” (फोस्वाल) को आयोजनामा गत १२ चैत्रमा सुरु भएको तीनदिने फोस्वाल साहित्य सम्मेलन भारतको नयाँ दिल्लीमा सम्पन्न गरिएको थियो छ । यो ६३ औँ सम्मेलन हो ।

प्रतिष्ठानकी अध्यक्ष तथा साहित्यिक अभियन्ता अजीत कौरको परिकल्पनामा नयाँ दिल्लीको सिरी फोर्टस्थित ललितकला तथा साहित्य प्रतिष्ठानको सभाभवनमा आयोजित सम्मेलनमा भारत, नेपाल, श्रीलङ्का, भुटान र बाङ्गलादेशका साथै बिम्स्टेकका सदस्य देश थाइल्यान्ड, बर्मा र कम्बोडियाका लेखकहरू पनि सामेल थिए । उद्घाटन समारोहका प्रमुखअतिथि भारतको आघा खान प्रतिष्ठानका अध्यक्ष नेसर मुन्जी थिए भने प्रसिद्ध इतिहासविद् तथा चिन्तक आशीष नन्दी प्रमुख वक्ता थिए ।

समारोहमा बङ्गलादेशका राष्ट्रपिता शेख मुजिबुर रहमानलाई उनका तीन पुस्तकका लागि मरणोपरान्त फोस्वाल लेखक सम्मान प्रदान गरिएको थियो । यसै गरी नेपालका भीष्म उप्रेती, भुटानका डा. कुन्जाङ छोदेन र डा. रिन्जिन रिन्जिन, भारतका आलोक भल्ल, श्रीलङ्काकी कञ्चना प्रियकण्ठा तथा श्रीलङ्काकै कौशल्या कुमारसिङ्घेलाई “फोसबाल साहित्य पुरस्कार” प्रदान गरिएको थियो ।

तीन दिनसम्म चलेको सम्मेलनमा नेपाली अध्येताहरू डा. रामदयाल राकेश, डा. एकप्रसाद दुवाडी. रूपसिंह भण्डारी र महेश पौड्यालले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्नुभएको थियो भने कविहरू गोपाल पराजुली, विधान आचार्य, भीष्म उप्रेती, सुमन पोखरेल, रञ्जना निरौला, नाज सिंह तथा रूपसिंह भण्डारीले कवितावाचन गर्नुभएको थियो ।

कार्यक्रममा सार्कका पाँच राष्ट्रसहित ८ देशका सर्जक र अध्येताहरूको प्रस्तुति रहेको थियो । महोत्सवमा वाचित रचना र प्रस्तुत कार्यपत्रहरूमा लैङ्गिक समानता, वातावरणीय सजगता र लोक साहित्यको महत्त्वमाथि विशेष जोड दिइएको थियो । सार्क साहित्य सम्मेलन भनिँदै आएको यस कार्यक्रममा पाकिस्तानी र अफ्घानी लेखकलाई भागलिन असहज हुन थालेपछि यसलाई यस वर्षदेखि फोस्वाल साहित्य सम्मेलन भन्न थालिएको हो ।